U beogradskom kazalištu Atelje 212 je 19. 5. 1969. godine premijerno izveden rock mjuzikl ”Hair” Jamesa Radoa i Geromea Ragnija, u režiji Zorana Ratkovića i Mire Trailović.
Punim nazivom Hair: The American Tribal Love-Rock Musical predstava je 17. 10. 1967. postavljena na njujorškom Off-Broadwayju i priča je o hippie plemenu koje živi na ulicama New Yorka i nastoji izbjeći regrutaciju za vijetnamski rat, a glavni protagonist, mladi Claude, u dilemi je da li da im se pridruži ili posluša svoje roditelje i ode u rat.
Nastao kao produkt tadašnje hipijevske kontrakulture i antiratnog bunta, izraženog kroz muzički angažman brojnih američkih rock zvijezda (Bob Dylan i drugi), ”Hair” je u američkom etablišmentu izazvao kontroverze zbog psovki, slavljenja droge i golotinje na pozornici, ali je s druge strane na najbolji način prikazao duh vremena i postao kultno djelo rokerske populacije.
Zbog toga je već sljedeće godine dobio službenu broadwaysku premijeru (29. 4. 1968.) i doživio ogroman uspjeh, a neke od muzičkih tema postale su hitovi, među kojima su “Good Morning Starshine” i planetarno najuspješnija “Aquarius” / ”Let the Sunshine In”, čiju najslavniju verziju su 1969. snimili The 5th Dimension.
Vrlo je zanimljivo da je izvedba “Kose” u Ateljeu 212 bila treća po redu koja je postavljena izvan Broadwayja odnosno Amerike (nakon Sidneya i Minhena), a još zanimljiviji podatak vezan je za goste – na beogradskoj premijeri bili su Josip Broz Tito, te autori Rado i Ragni, koji su produkciju Ateljea 212 čak svrstali među svoje favorite.
Predstavu u prijevodu na srpski jezik režirali su Mira Trailović i Zoran Ratković, a neke od glavnih uloga tumačili su Mihajlo Miša Janketić, Dragan Nikolić, Predrag Manojlović, Jelisaveta Sablić i Nada Blam, dok se među pjevačima pojavljuju Dušan Prelević, u to vrijeme novi pjevač Korni grupe, te Jugoslav Vlahović, koji je predvodio akustičarski sastav Porodična manufaktura crnog hleba.
Prelević, Mira Peić i Hipi pleme Ateljea 212 pjevali su najpopularniju temu iz mjuzikla, “Daj nam sunca” (“Let The Sunshine In”).
Beogradska predstava je u nepune četiri godine igrana je 210 puta, što je čini jednom od pet najizvođenijih od osnutka teatra. Uz to, ansambl Ateljea 212 s “Kosom” je gostovao, između ostalog, u zagrebačkoj dvorani Vatroslava Lisinskog u tri navrata 1970., te u ljubljanskom Tivoliju dva puta iste godine.
Novu planetarnu slavu “Kosa” je doživjela kada je 1979. godine Miloš Forman snimio istoimeni cjelovečernji film.
U Sarajevu je “Kosa” postavljena u ratnoj 1992. godini, a u Zagrebu prvi puta 2003. u kazalištu Komedija.
Pjesmu “Daj nam sunca” snimio je Plavi orkestar na albumu “Sunce na prozoru” (1989.).
Naslovna fotografija: američka izvedba (lijevo) i beogradska ”Kosa” (desno
